Trái với hình dung của nhiều người về một đất nước Nhật Bản rất lạnh với tuyết rơi dày và những rừng thông trên núi cao, Nhật Bản cũng có 4 mùa khí hậu rõ rệt như nước ta, đó là Xuân, Hạ, Thu, Đông. Do địa hình trải dài trên nhiều vĩ tuyến từ Bắc xuống Nam nên khí hậu các vùng khácn hau khá rõ rệt, với các vùng phía Bắc có nhiệt độ trung bình thấp hơn hẳn các vùng phía Nam. Tùy vào địa phương và tùy từng năm thời gian có xê dịch, nhưng về cơ bản mùa xuân ở Nhật kéo dài từ tháng 3 tới tháng 5, mùa hạ từ tháng 6 tới tháng 8, mùa thu từ tháng 9 tới tháng 11 còn lại mùa đông từ tháng 12 tới hết tháng 2.
Nhiệt độ mùa đông và mùa hạ chênh nhau tới trên 30 độ. Vào mùa hạ, nhiệt độ và độ ẩm tương đối cao, đến mức người khôgn quen với khí hậu ở đây có thể cảm thấy khó chịu. Vào mùa xuân và mùa thu khí hậu rất thoải mái dễ chịu nhưng thời tiết cũng thường thay đổi. Vào đầu mùa hạ, ngoại trừ Hokkaido ra, các vùng khác thường có mưa nhiều từ tháng Sáu đến giữa tháng Bảy. Mùa thu cũng tương đối có nhiều mưa. Có một điều đáng chú ý là giữa mùa hạ đến đầu mùa thu, ở vùng phía tây của Bắc Thái Bình Dương có nhiều cơn bão phát sinh đổ bộ vào Nhật Bản, đôi khi gây ra nhiều thiệt hại lớn. Ngoài ra các dãy núi chạy dọc chiều dài Nhật Bản phân chia đất nước thành hai phần: phần biển Nhật Bản và phần Bắc Thái Bình Dương. Khí hậu Nhật Bản vào mùa đông sẽ có nhiều tuyết rơi, đây cũng là điểm vô cùng đặc trưng của đất nước Nhật Bản.
Đa phần khí hậu Nhật Bản là ôn hòa, nhưng nó biến đổi từ Bắc vào Nam. Dựa vào đặc điểm địa lý của Nhật Bản có thể chia ra thành 6 vùng khí hậu chủ yếu
Hokkaido: vùng cực bắc có khí hậu ôn hòa với mùa đông dài và lạnh, mùa hè mát mẻ. Lượng mưa không dày đặc, nhưng các đảo thường xuyên bị ngập bởi những đống tuyết lớn vào mùa đông.
Biển Nhật Bản: trên bờ biển phía Tây đảo Honshū, gió Tây Bắc vào thời điểm mùa đông mang theo tuyết nặng. Vào mùa hè, vùng này mát mẻ hơn vùng Thái Bình Dương dù đôi khi cũng trải qua những đợt thời tiết rất nóng bức do hiện tượng gió Phơn.
Cao nguyên trung tâm: Một kiểu khí hậu đất liền điển hình, với sự khác biệt lớn về khí hậu giữa mùa hè và mùa đông, giữa ngày và đêm. Lượng mưa nhẹ.
Biển nội địa Seto: Các ngọn núi của vùng Chūgoku và Shikoku chắn cho vùng khỏi các cơn gió mùa, mang đến khí hậu dịu mát cả năm.
Biển Thái Bình Dương: Bờ biển phía Đông có mùa đông lạnh với ít tuyết, mùa hè thì nóng và ẩm ướt do gió mùa Tây Nam.
Quần đảo Tây Nam: Quần đảo Ryukyu có khí hậu cận nhiệt đới, với mùa đông ấm và mùa hè nóng. Lượng mưa nặng, đặc biệt là vào mùa mưa. Bão ở mức bình thường.
Ngày 16 tháng 8 năm 2007 nhiệt ở Nhật Bản đo được là 40,9 °C – đây được cho là mức nhiệt độ cao nhất.
Mùa mưa chính bắt đầu từ đầu tháng 5 tại Okinawa; trên phần lớn đảo Honshū, mùa mưa bắt đầu từ trước giữa tháng 6 và kéo dài 6 tuần. Vào cuối hè và đầu thu, các cơn bão thường mang theo mưa nặng.
Nhật Bản là quê hương của chín loại sinh thái rừng, phản ánh khí hậu và địa lý của các hòn đảo. Nó trải dài từ những rừng mưa nhiệt đới trên quần đảo Ryukyu và Bonin tới các rừng hỗn hợp và rừng ôn đới lá rụng trên các vùng khí hậu ôn hòa của các đảo chính, tới rừng ôn đới lá kim vào mùa đông lạnh trên các phần phía Bắc các đảo.
Vào mùa đông, những khu vực nào của Nhật Bản có tuyết rơi?
Đa phần các vùng ở Nhật Bản đều có tuyết rơi vào mùa đông ngoại trừ vùng á nhiệt đới Okinawa, Gió mùa đông bắc thổi từ lục địa châu Á tới bị chắn bởi hệ thống núi đồi chạy dọc nước Nhật gây ra tuyết rơi nhiều từ Hokkaido tới trung tâm Honshu. Ở vùng giáp ranh giữa hai tỉnh Niigata và Fukushima hay vùng núi của khu vực Hokuriku (Bắc Lục), chuyện tuyết rơi dày 3 mét là bình thường. Tỉnh Niigata là một trong những nơi có nhiều tuyết nhất thế giới với kỉ lục tuyết dày 8 mét
Ở Nhật Bản mùa nào là đẹp nhất?
Ở Nhật Bản mỗi một mùa đều có nét đẹp riêng của nó. Tuy vậy, phần lớn người Nhật nói rằng mùa đẹp nhất là mùa xuân và mùa thu. Đặc biệt là đầu tháng Năm khi cây lá xanh tươi và khoảng từ cuối tháng Chín tới giữa tháng 11 – mùa lá đỏ. Họ thích những khoảng thời gian này vì thời tiết ổn định, lý tưởng cho những chuyến du lịch hay dã ngoại.